Over ons
De stichting Erfgoed Vught stelt zich ten doel: het bevorderen in brede kring van belangstelling voor en de kennis van Vught en Cromvoirt, de lokale geschiedenis en cultuur en plaatselijke gebruiken en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords.
Het bestuur van de stichting bestaat uit:
Jozef Kok, voorzitter; mevrouw Koos Theuws, secretaris; Pieter Jongstra, lid; Bart Roelofs, penningmeester en Harry van Hal, lid.
De voorzitters van de werkgroepen zijn:
Ron Jasker, werkgroep 3D; Wim Kievits, werkgroep Archeologie; Ottie Thiers, werkgroep Historische Kaarten; Wieke Schrover, werkgroep Tweede Wereldoorlog; Henk Smeets, werkgroep Vughtse historici en Koos Theuws, werkgroep 1629.
De redactie van het kwartaalblad Schatten van Vught wordt gevormd door:
Rob Gruben, Herman van Hooff, Wieke Schrover en Henk Smeets. Redactiesecretaris: Betty Wesselman.
De voorgeschiedenis van de Stichting Erfgoed Vught
Sinds 2017 is er in Vught een stichting die zich bezig houdt met het Vughtse erfgoed in de brede betekenis van het woord: de ‘Stichting Erfgoed Vught’. Het is een van de vele Brabantse heemkundekringen. De ‘Stichting Lokale Geschiedschrijving Vught’ is toen in deze nieuwe stichting opgegaan. Maar vóór de oprichting van die stichting waren er vanaf de Tweede Wereldoorlog al andere elkaar opvolgende organisaties met een vergelijkbaar doel. Een reconstructie van 75 jaar voorgeschiedenis, voor een groot deel ontleend aan een artikel in het tijdschrift ‘InBrabant’ van september 2021 over de omzwervingen van de naburige Heemkundekring ‘De Kleine Meijerij’ en aangevuld met informatie van de website van het Vughts Museum.
1947 In het tijdschrift ‘InBrabant’ lezen we: “Net als veel verenigingen kende De Kleine Meijerij ups en downs. In 1947 was er in Helvoirt, waar de wieg van de vereniging stond, een afdeling van de Brabantse Beweging. Die (…) stelde de leden voor om een heemkundige studiekring op te richten. Zijn voorstel viel in goede aarde en op 19 juni 1947 vond de oprichtingsvergadering plaats. In het werkgebied van de nieuwe heemkundige studiekring De Kleine Meijerij lagen de plaatsen Cromvoirt, Haaren, Helvoirt, Udenhout en Vught, maar die grenzen waren zeker niet heilig.” De naoorlogse oorsprong van de huidige Stichting Erfgoed Vught ligt daarmee in Helvoirt. En dat is in 2022 precies 75 jaar geleden.
1954 Op 24 februari 1954 werd op initiatief van het Vughtse gemeentebestuur de ‘Kring voor geschiedbeoefening Vught’ opgericht. Thijs van de Griendt, directeur van het Provinciale Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant en wethouder A.M. Sengers lichtten de plannen toe. De Kring zou door het gemeentebestuur erkend worden als ‘studie- en adviescommissie’ en subsidie krijgen. Er werd een bestuur gevormd met Van de Griendt als voorzitter, C.J.F. van der Heijden als secretaris en H.J.A. Donkers als penningmeester. Een maand later werd het bestuur aangevuld met F. Smulders, N. Scholten van Aschat, E. Grips, A. Gerrits en J.A. de Kort. De eerste taak die de nieuwe zelfstandige Vughtse heemkundekring op zich nam, was het achterhalen van informatie over het middeleeuwse Kartuizerklooster, dat had gelegen tussen de Taalstraat en de Dommel, tegenover de Zeeldraaierstraat. Daar was haast bij, want er waren plannen voor de aanleg van een nieuwe rijksweg. Archiefonderzoek vond plaats; óók werden door Jos de Kort opmetingen gemaakt in het veld. De nieuwe heemkundekring werd lid van Brabants Heem en er volgden talrijke artikelen over Vught in het heemkundeblad van ‘De Kleine Meierij’.
1969 Jaren later wordt het werkgebied van de heemkundige studiekring De Kleine Meijerij aangepast. “Het nieuwe werkgebied bestond uit dezelfde plaatsen als het Streekarchivariaat in het Kwartier van Oisterwijk: Berkel-Enschot-Heukelom, Esch, Haaren, Helvoirt, Moergestel, Oisterwijk en Udenhout-Biezenmortel.”
Vught en Cromvoirt horen er niet meer bij. De Vughtse voortrekkers waren uit beeld verdwenen.
1974 Nadat deze voortrekkers van de Vughtse lokale geschiedenis waren verdwenen kwam er een einde aan de Vughtse deel van die heemkundekring. Het duurde enige tijd voordat in 1974 de Vughtse Verzamelkamer werd opgericht, die via de naamsveranderingen van Oudheidkamer Vught en Vughts Historisch Museum tot het huidige Vughts Museum zou evolueren.
1993 Jaren later, in 1993 besloot de Vughtse gemeenteraad tot oprichting van de Vughtse Historische Reeks. In totaal werden tien delen uitgebracht. Deel 1 verscheen in 1993. Deel 10 in 2007. Daarna werd de reeks voortgezet onder beheer van een nieuwe daarvoor opgerichte stichting: de Stichting Lokale Geschiedschrijving Vught.
2007 Vanaf 2007 droeg de gemeente haar betrokkenheid bij deze Historische Reeks over aan deze nieuwe Stichting Lokale Geschiedschrijving Vught. Eerste voorzitter daarvan was R.J.M de Quay. Vanaf 9 juni 2009 volgde Mira Ficq hem op. In dezelfde reeks werden vervolgens met tussenpozen van twee jaar nog vier edities uitgebracht. Deel 11 verscheen in 2009 en het 14e deel verscheen in 2015. Boekhandel Brabant en later Bruna Vught fungeerden als partner voor de uitgave ervan. Met 14 delen was de Vughtse Historische Reeks compleet.
2017 Op 3 november 2017 werd de naam van de Stichting Lokale Geschiedschrijving gewijzigd in Stichting Erfgoed Vught. Onder dezelfde voorzitter nam het de taken van de Stichting Lokale Geschiedschrijving Vught over. Maar de doelstelling werd verbreed tot een lokale heemkundekring en omschreven als “… het bevorderen in brede kring van belangstelling voor en kennis van Vught en Cromvoirt, de lokale geschiedenis en cultuur en plaatselijke gebruiken,…” Er werden een vijftal werkgroepen opgericht en een nieuw tijdschrift ‘Schatten van Vught’ zag in 2019 voor het eerst het licht.
Met de gemeentelijke herindeling is vanaf 2021 het dorp Helvoirt toegevoegd aan de gemeente Vught. En daarmee is ook de geschiedenis van Helvoirt binnen het bereik van de Stichting Erfgoed Vught gekomen.
De stichting is te bereiken via onderstaand contactformulier.
Het bestuur van de stichting bestaat uit:
Jozef Kok, voorzitter; mevrouw Koos Theuws, secretaris; Pieter Jongstra, lid; Bart Roelofs, penningmeester en Harry van Hal, lid.
De voorzitters van de werkgroepen zijn:
Ron Jasker, werkgroep 3D; Wim Kievits, werkgroep Archeologie; Ottie Thiers, werkgroep Historische Kaarten; Wieke Schrover, werkgroep Tweede Wereldoorlog; Henk Smeets, werkgroep Vughtse historici en Koos Theuws, werkgroep 1629.
De redactie van het kwartaalblad Schatten van Vught wordt gevormd door:
Rob Gruben, Herman van Hooff, Wieke Schrover en Henk Smeets. Redactiesecretaris: Betty Wesselman.
De voorgeschiedenis van de Stichting Erfgoed Vught
Sinds 2017 is er in Vught een stichting die zich bezig houdt met het Vughtse erfgoed in de brede betekenis van het woord: de ‘Stichting Erfgoed Vught’. Het is een van de vele Brabantse heemkundekringen. De ‘Stichting Lokale Geschiedschrijving Vught’ is toen in deze nieuwe stichting opgegaan. Maar vóór de oprichting van die stichting waren er vanaf de Tweede Wereldoorlog al andere elkaar opvolgende organisaties met een vergelijkbaar doel. Een reconstructie van 75 jaar voorgeschiedenis, voor een groot deel ontleend aan een artikel in het tijdschrift ‘InBrabant’ van september 2021 over de omzwervingen van de naburige Heemkundekring ‘De Kleine Meijerij’ en aangevuld met informatie van de website van het Vughts Museum.
1947 In het tijdschrift ‘InBrabant’ lezen we: “Net als veel verenigingen kende De Kleine Meijerij ups en downs. In 1947 was er in Helvoirt, waar de wieg van de vereniging stond, een afdeling van de Brabantse Beweging. Die (…) stelde de leden voor om een heemkundige studiekring op te richten. Zijn voorstel viel in goede aarde en op 19 juni 1947 vond de oprichtingsvergadering plaats. In het werkgebied van de nieuwe heemkundige studiekring De Kleine Meijerij lagen de plaatsen Cromvoirt, Haaren, Helvoirt, Udenhout en Vught, maar die grenzen waren zeker niet heilig.” De naoorlogse oorsprong van de huidige Stichting Erfgoed Vught ligt daarmee in Helvoirt. En dat is in 2022 precies 75 jaar geleden.
1954 Op 24 februari 1954 werd op initiatief van het Vughtse gemeentebestuur de ‘Kring voor geschiedbeoefening Vught’ opgericht. Thijs van de Griendt, directeur van het Provinciale Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant en wethouder A.M. Sengers lichtten de plannen toe. De Kring zou door het gemeentebestuur erkend worden als ‘studie- en adviescommissie’ en subsidie krijgen. Er werd een bestuur gevormd met Van de Griendt als voorzitter, C.J.F. van der Heijden als secretaris en H.J.A. Donkers als penningmeester. Een maand later werd het bestuur aangevuld met F. Smulders, N. Scholten van Aschat, E. Grips, A. Gerrits en J.A. de Kort. De eerste taak die de nieuwe zelfstandige Vughtse heemkundekring op zich nam, was het achterhalen van informatie over het middeleeuwse Kartuizerklooster, dat had gelegen tussen de Taalstraat en de Dommel, tegenover de Zeeldraaierstraat. Daar was haast bij, want er waren plannen voor de aanleg van een nieuwe rijksweg. Archiefonderzoek vond plaats; óók werden door Jos de Kort opmetingen gemaakt in het veld. De nieuwe heemkundekring werd lid van Brabants Heem en er volgden talrijke artikelen over Vught in het heemkundeblad van ‘De Kleine Meierij’.
1969 Jaren later wordt het werkgebied van de heemkundige studiekring De Kleine Meijerij aangepast. “Het nieuwe werkgebied bestond uit dezelfde plaatsen als het Streekarchivariaat in het Kwartier van Oisterwijk: Berkel-Enschot-Heukelom, Esch, Haaren, Helvoirt, Moergestel, Oisterwijk en Udenhout-Biezenmortel.”
Vught en Cromvoirt horen er niet meer bij. De Vughtse voortrekkers waren uit beeld verdwenen.
1974 Nadat deze voortrekkers van de Vughtse lokale geschiedenis waren verdwenen kwam er een einde aan de Vughtse deel van die heemkundekring. Het duurde enige tijd voordat in 1974 de Vughtse Verzamelkamer werd opgericht, die via de naamsveranderingen van Oudheidkamer Vught en Vughts Historisch Museum tot het huidige Vughts Museum zou evolueren.
1993 Jaren later, in 1993 besloot de Vughtse gemeenteraad tot oprichting van de Vughtse Historische Reeks. In totaal werden tien delen uitgebracht. Deel 1 verscheen in 1993. Deel 10 in 2007. Daarna werd de reeks voortgezet onder beheer van een nieuwe daarvoor opgerichte stichting: de Stichting Lokale Geschiedschrijving Vught.
2007 Vanaf 2007 droeg de gemeente haar betrokkenheid bij deze Historische Reeks over aan deze nieuwe Stichting Lokale Geschiedschrijving Vught. Eerste voorzitter daarvan was R.J.M de Quay. Vanaf 9 juni 2009 volgde Mira Ficq hem op. In dezelfde reeks werden vervolgens met tussenpozen van twee jaar nog vier edities uitgebracht. Deel 11 verscheen in 2009 en het 14e deel verscheen in 2015. Boekhandel Brabant en later Bruna Vught fungeerden als partner voor de uitgave ervan. Met 14 delen was de Vughtse Historische Reeks compleet.
2017 Op 3 november 2017 werd de naam van de Stichting Lokale Geschiedschrijving gewijzigd in Stichting Erfgoed Vught. Onder dezelfde voorzitter nam het de taken van de Stichting Lokale Geschiedschrijving Vught over. Maar de doelstelling werd verbreed tot een lokale heemkundekring en omschreven als “… het bevorderen in brede kring van belangstelling voor en kennis van Vught en Cromvoirt, de lokale geschiedenis en cultuur en plaatselijke gebruiken,…” Er werden een vijftal werkgroepen opgericht en een nieuw tijdschrift ‘Schatten van Vught’ zag in 2019 voor het eerst het licht.
Met de gemeentelijke herindeling is vanaf 2021 het dorp Helvoirt toegevoegd aan de gemeente Vught. En daarmee is ook de geschiedenis van Helvoirt binnen het bereik van de Stichting Erfgoed Vught gekomen.
De stichting is te bereiken via onderstaand contactformulier.